In het hart van Nieuwstadt staat de kerk van Nieuwstadt welke is gewijd aan Johannes de Doper. Deze monumentale kerk heeft zijn oorsprong in de middeleeuwen en is in de loop der tijden diverse keren aangepast. De uit mergelsteen opgetrokken kerk is qua bouw grotendeels romaans met later aangebouwde gotische delen. Pas sinds 1930 werd begonnen met de bouw van de nu zo mooie kerktoren.
Aanzicht kerk Nieuwstadt vanaf de Millenerstraat
Aanzicht kerk Nieuwstadt van de Beekstraat
Het interieur is vrij sober. De kerk bestaat uit een middenschip en 2 zijbeuken. Het middenschip is overdekt met een platte, houten zoldering. Dat was zelfs voor de 11e eeuw al een vrij ouderwetse oplossing. De kerk is qua stijl waarschijnlijk geïnspireerd op de stift-basiliek te Susteren die toen al 4 eeuwen oud was. Opmerkelijk is dat het koor een scheve plattegrond heeft. Dit is een opvallende afwijking die in Nieuwstadt wel zeer extreem aanwezig is. Deze in Europa incidentele waarneembare afwijking moet worden gezien als een symbool van de gekruisigde Christus. De stervende verlosser zou aan het kruis zijn hoofd richting het zuiden hebben laten hangen. Daarom werden soms koren afwijkend van de lengteas van de kerk soms toch op het zuiden geplaatst.
Tabernakel, hoofdaltaar en middenpad zijn in 1 lijn geplaatst. Het hoofdaltaar is opgebouwd uit panelen afkomstig uit de voormalige preekstoel. Het middenschip en de zijbeuken zijn voorzien van axiaal opgestelde zitbanken. De kerk heeft ongeveer 250 zitplaatsen.
De kerk van St. Johannes de Doper is rijkelijk voorzien van glas in lood ramen. Dankzij gulle giften van de parochianen konden tussen 1950 en 2000 de van oudsher uit geribbeld glas bestaande ramen worden ingeruild voor glas-in-lood kunstwerken.
Rond de kerk ligt het monumentale kerkhof. Hier zijn ongeveer 300 graven. In 2013 is het kerkhof voorzien van een nieuw corpus nadat het oude was gestolen. Vanaf eind 2017 bestaat weer de mogelijkheid om op dit kerkhof begraven te worden.
Naast de kerk ligt het parochiekantoor. Dit in 2012 gebouwde pand functioneert als centrale plek voor de administratie taken die bij een kerk horen. Iedere maandag is van 18:30 – 19:30 uur hier spreekuur voor de parochianen. Tevens worden hier de diverse vergaderingen van het kerkbestuur en clusterbestuur gehouden. De voormalige pastorie is verhuurd voor reguliere bewoning.
Aanzicht parochiekantoor.
Verder ligt aan de Millenerpoort een kleine witte Mariakapel met de tekst “langs deze straat verzet geen voet of zeg Maria wees gegroet.”
Deze kapel is in 1858 gebouwd door Frans Hubert Kruijen, die toen in het huis “Op de brug” kwam wonen.
De parochie St. Johannes de Doper heeft gelukkig een grote schare vrijwilligers. Dankzij deze mensen kunnen de vele, en alsmaar groeiende, taken voor en achter de schermen van een kerk doorgang vinden. Natuurlijk zijn nieuwe vrijwilligers van harte welkom, vele handen maken immers licht werk!
Kop van de processie op de Elsenewal
Jaarlijks hoogtepunt in Nieuwstadt is de St. Jansprocessie.
Dit naamfeest van de parochiepatroon wordt gevierd met een processie door het dorp.
Hiervoor worden door de diverse buurtverenigingen over de volle lengte van de processie de straten versierd met gekleurd zaagsel.
Aankomst bij het laatste rustaltaar bij de kerk
